ଚାଣକ୍ୟ ନୀତି : ଗରିବ ଓ ପାପରୁ କିପରି ମିଳିବ ମୁକ୍ତି
ଜୀବନର ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦିଗ ସହ ଜଡିତ କିଛି ନୀତି ବିଷୟରେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାନକିଆ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । ଅତୀତ ଅପେକ୍ଷା ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଙ୍କ ନୀତି ଆଜି ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି । ଚାଣକ୍ୟ ଙ୍କ ନୀତି ଆପଣେଇ କିମ୍ବା ଜୀବନରେ ସେହି ନୀତି ଅନୁସରଣ କରି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନ ଖୁସି ହୋଇପାରେ। ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜ ଜୀବନକୁ ଖୁସିରେ ବିତାଇ ପାରିବେ । ପୃଥିବୀର ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଅନେକ ଉତ୍ଥାନ-ପତନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଅନ୍ତି, ତାଙ୍କୁ ଜୀବନରେ ଅନେକ ଥର ସଫଳତା ଏବଂ ବିଫଳତାର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡେ । ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଜୀବନରେ ତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଦାରିଦ୍ର୍ୟର ସାମ୍ନା କରିବାକୁ ପଡିବ । ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ ଏପରି ଅନେକ ମନ୍ତ୍ର ଦେଇଛନ୍ତି ଯାହା ଏହି ଗୁଣଗୁଡ଼ିକୁ ଅନୁସରଣ କରି କିମ୍ବା ନିଜ ଭିତରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ଏହି ପରିସ୍ଥିତିର ସହଜରେ ମୁକାବିଲା କରିପାରିବ।
ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଚୁପ୍ ରହିବା ଉଚିତ୍। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଚୁପ୍ ରହିବା ଦ୍ଵାରା ମତଭେଦ ଓ କଳହ ଦୂର ହେବ। ନୀରବ ରହିବାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଯଦି କେହି ତୁମକୁ କିଛି କୁହନ୍ତି, ତେବେ ତୁମ ପାଇଁ ସେହି ସମୟରେ ଚୁପ୍ ରହିବା ଠିକ୍, ଏହାକୁ ଚୁପଚାପ୍ ଶୁଣ ଏବଂ ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ତୁମର କାମ କର । ଚୁପ୍ ରହିବା ଅସୁବିଧା ସୃଷ୍ଟି କରିବ ନାହିଁ ଏବଂ ଲୋକମାନେ ଆପଣଙ୍କ ମନରେ କ’ଣ ଘଟୁଛି ଜାଣିପାରିବେ ନାହିଁ । ଏହା ସହିତ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସର୍ବଦା ଜାଗ୍ରତ ହେବା ଦ୍ୱାରା ଭୟ ଦୂର ହୁଏ, ଯେ ସବୁବେଳେ ସତର୍କ ରୁହେ , ତା’ମନରେ ଭୟ ନାହିଁ ।
ଚାଣକ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯଦି ଆପଣ ଦାରିଦ୍ର୍ୟରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ତେବେ ଏଥିପାଇଁ ଦାନ କରିବା ହେଉଛି ସର୍ବୋତ୍ତମ ସମାଧାନ। ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କ ଶକ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ସମୟ ସମୟରେ ଦାନ କରିବା ଉଚିତ୍ ।
ଚାଣକ୍ୟ ଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଲଗାତାର ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରିବା କିମ୍ବା ପୂଜା କରିବା ଦ୍ୱାରା ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ମନ ଶୁଦ୍ଧ ହୋଇଯାଏ। ଯାହା ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତର କାରଣ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ପାପ ଦୂର କରିଥାଏ ।